Lockhorst drieluik

Lockhorst drieluik, Jan van Scorel, 1526-1527

Lockhorst drieluik, Jan van Scorel, 1526-1527

In mijn vorige blog kon je lezen hoe Jan van Scorel zijn Italiaanse ervaring resulteerde in een ware productieplaats voor Madonna’s. Wat deed Van Scorel nog meer met zijn inspiratie?

Van het Vaticaan naar de Domkerk
Na de dood van de Utrechtse paus Adrianus VI in 1523 keerde Jan van Scorel vanuit dé kunststad Rome terug naar Utrecht. Daar kreeg hij de opdracht van Herman van Lockhorst om een memorietafel te schilderen voor het familiegraf in de Domkerk. Het werd een fiks drieluik waarin van alles gebeurt.

Goed voorbeeld doet volgen
Dit is het eerste grote schilderij waaruit de invloed van de klassieke oudheid en de Italiaanse renaissance op Van Scorels werk blijkt. Hij heeft de compositie ontleend aan de zondvloed van Michaelangelo in de Sixtijnse kapel. De figuren zijn geënt op het werk van Rafaël. De intrede van Christus in Jeruzalem symboliseert de intrede van de ziel in het hemelse Jeruzalem. Op de buitenpanelen staan leden van de familie Van Lockhorst. Jammer genoeg zie je die nu niet in het Centraal Museum. Dan zou je spiegels moeten ophangen om de achterkant te zien.

Wie was de opdrachtgever?
Herman van Lockhorst was deken van de St. Salvatorkerk en kanunnik van de Dom. Toen Van Scorel terugkwam uit Italië ging hij bij Van Lockhorst wonen. Hij gaf Van Scorel de opdracht voor het drieluik. Van Lokhorst liet het gebeeldhouwde en geschilderde grafmonument herstellen van zijn voorvaderen, die in het midden van de Domkerk begraven liggen. Het drieluik moet als memorietafel in de buurt van het graf een plaats hebben gehad.

Gescheiden en weer samen
Daarna is dit triptiek in vijf losse stukken uit elkaar geraakt. In de jaren ’20 en ’30 van de vorige eeuw doken de vijf panelen op bij verschillende kunstveilingen. Gelukkig zijn ze door de familie Fentener van Vlissingen weer bij elkaar gebracht en aan het Centraal Museum in Utrecht geschonken.

Er gebeurt van alles…
Toen ik het Lockhorst drieluik beter bestudeerde, vroeg ik me af wat er allemaal op de panelen gebeurt en wie die mensen allemaal zijn. Het is fascinerend wat Jan van Scorel allemaal in dit schilderij heeft verwerkt. Eigenlijk is elk paneel een schilderij op zich en is het zonde om dat allemaal in dit ene artikel te proppen.

Ook benieuwd naar wat ik allemaal zag en te weten ben gekomen? Lees daarover binnenkort meer op deze blog …

Bronnen: Centraalmuseum.nlChrisdenengelsman.nl
________________________________________________________________________

De intocht van Christus in Jeruzalem en ander werk van Jan van Scorel is te bewonderen in het Centraal Museum. Lees meer over de heiligen en verhalen op de drie panelen: Drie heiligen op het linker paneel  De intocht van Christus in Jeruzalem en Nog meer heilige verhalen op het rechter paneel.